RUPA-RUPA JAJANAN URANG SUNDA

RUPA-RUPA JAJANAN URANG SUNDA. Kabeh jalma pasti ngarasa jaman nalika keur leutik adalah jaman pang ramena, sabab ulin bebas, teu kudu gawe, hayang jajan tinggal menta ka kolot.

1. Combro

Combro atawa comro mangrupikeun kaeumaman khas ti Jawa Barat. comro didamel tina parudan sampeu nu dibentuk buled atawa lonyong anu di lebeutna diisian ku sambel oncom teras digoreng. Ku sabab kitu disebat comro nu artina oncom di jero. Kaeumaman iyeu leangkung raos pami dituangna masih hanet keneh.

2. Karedok

Karedok mengrupikeun kaolahan khas ti daerah Jawa Barat. Karedok ieu didamelna tina sabababaraha hiji sayuran anu bahan-bahan na masih saleger keneh, tina sabangsaning bonteng, engkol, kacang panyang, surawung, toge, jeng terong, sedengken sambel na cengek, suuk, muncang, asem, gula. anu di renos dina coet sakabeh bahan na dihijikeun, tanpa aya proses diasakan ku seuneu. sahingga kandungan gizi sareng seratna masih seer keneh. Sae piken kasehatan.

3. Peuyeum

Peuyeum didameul tina sampeu anu difermentasikeun nganggo ragi, proses ngadamelna dipeuyeum salama babaraha dinten dugika sampeuna janten hipu, janten peuyeum anu tos siap dituang. Peuyeum iyeu kasohor pisan di Jawa Barat jeung tos dikenal di saluruh tempat, ngawitan ti Jawa Barat dugi ka Jawa timur. Peuyeum iyeu mangrupikeun oleh-oleh anu tos seueur diical di mana-mana khususna di pusat oleh-oleh ti Jawa Barat, hargina oge terjangkau tiasa dipeser kusaha wae. Janten pami kantos ameng ka daerah Jawa Barat kirang apdol pami tacan nyandak atawa meser oleh-oleh peuyeum iyeu.

Peuyeum ketan, nyaeta kadaharan anu dijieun tina sampeu atawa beas ketan. Cara ngolahna disepan (kukus) terus diragian, sangges diragian tuluy dibungkusan ku daun waru atawa daun tisuk, lamun peuyeum ketan biasana dibungkusna ku daun muncang atawa daun hangasa, tuluy disimpen kira-kira 2 poe, nikmat didaharna dina wanci panas atawa tengah poe.

4. Misro

Misro didamelna tina sampeu anu diparud nu di leubeutna diisian ku gula beureum atanapi gula aren kawung. Salajeungna digoreng, dinamian misro kusabab singkatan tina "amis di jero" bentukan buled hampir mirip sareung combro. pami comro lebetna ngango omcom. Misro iyeu langkung sae sareng langkung nikmat pami dituangna dina kaayaan haneut keneh.

5. Cireng

Cireng mangrupikeun jajanan khas urang sunda, anu asalna tina campuran tipung kanji (aci sampeu). Cireng mangrupikeun cemilan anu kasohor di daerah Priangan, tos diical dina sagala bentuk sareung seueur pilihan rasana. Cireng dina zaman ayeuna mah tos seueur panikmatna, mulai ti murangkalih sakola dugi ka pagawai kantoran. Nu asal mulana diical di pinggiran jalan, ayeuna tos mulai aya di mol-mol. Ayeuna cireng tos tiasa dipendakan di hampir sadaya panjuru nusantara.

6. Ali Agrem

Kueh tradisional ali agrem dijieun tina adonan beas jeung santen sarta gula kawung (gula arén). Bentukna buleud, tengahna bolong kawas ali (cingcin). Gedéna méh sarua jeung kuéh donat (rada leuwih leutik). Rasana méh sarua jeung kuéh cuhcur jeung kuéh burayot. Ni'mat saupama diopi atawa dicaneut jeung cikopi atawa cienteh haneut.

7. Apeum

Kadaharan apeum bahan dasarna tina peuyeum sampeu. cara ngolahna ku cara disepan dina katel diwadahan kana loyang.

8. Awug

Kadaharan awug khas urang sunda dijieunna tina tipung beas, tipung ketan, gula beureum, kalapa parud jeung bentukna krucut. Baheulana mah dijieunna dina pas usum panén hungkul tapi kiwari mah tos henteu. Jalma anu di luar sunda ogé mikaresep kana dahareun ieu kusabab ngeunah jeung rasana unik kadang mah sok dibawa pikeun oleh-oleh ti Bandung. Awug ogé bisa disebut tipung beas anu dilapis-lapis ku gula beureum, adonan tipung béas diseupan bareung jeung gula beureum, daharna dibeulahan siga meulahan roti terus dipurulukan ku kalapa parud.

9. Burayot

Burayot dijieun tina gula beureum jeung tipung béas pinilih, bahan jeung rasa sarua jeung kadaharan khas daérah lainna nyaéta ali agrem, tapi kusabab dijieunna bunder atawa ngaburayot, numatak dibéré ngaran burayot. Dahareun ieu loba dijieun ku masarakat Garut utamana Lélés, sabab bahanna gampang jeung rasana anu ni’mat.

10. Ceprus

Kadaharan ieu ayana ngan di daerah kuloneun kota Garut. Ceprus nyaéta sampeu anu dibeuleum panas diasupkeun kana gula beureum anu geus dipanaskeun (kinca), dahareun ieu kaasup langka sabab ngan nyampak di tempat anu ngolah husus aya gula beureum asli tina tangkal kawung.

11. Cilok

Cilok nyaéta kadaharan asli ti Sunda. Dijieunna tina tipung aci wungkul atanapi dicampur sareng tarigu teras dicampur cai tuluy dikulub. Jang nambah kanu rasa, umumna adonanna ditambahan  bungbu, bisa ogé uyah hungkul. Aya deui istilah anyar cilok gaul, nyaeta cilok anu aya eusina. Eusina bisa rupi-rupi, misalna: abon, sosis, gajih, urat, enog puyuh, jeung sajabana. Cilok biasa didahar jeung sambel kacang sareng kecap.

12. Dodol

Dodol nyaéta jawadah nu liket jeung dalit pisan. Dodol Garut mangrupa sala sahiji kadaharan tradisional sarta hiji komoditas nu bisa ngangkat ngaran Garut salaku kabupatén produsén dodol nu miboga kualitas luhung, alus sarta dodol nu dihasilkeun ogé kacida loba rupana. Dodol Garut ogé geus kasohor kamana-mana lantaran rasana nu béda jeung dodol nu sarupa ti daérah lianna. Industri dodol di Garut mimiti mekar ti taun 1926 ku Ibu Karsinah ngaliwatan prosésna nu kawilang basajan pisan nu satuluyna terus mekar nepi ka kiwari. Hal éta alatan:

• Ngabogaan rasa nu béda sarta miboga kaleuwihan dibandingkeun dodol ti daérah nu séjénna.
• Hargana murah bisa kahontal ku sakumna masarakat sarta mangrupa kadaharan nu kawilang dipikaresep ku masarakat.
• Cara nyieunna kawilang basajan sarta bahan-bahanna ogé gampang ditéanganana.
• Henteu ngagunakeun bahan pangawét jeung panambah kadaharan lian nu sipatna sintetis.
• Ngabogaan kakuatan nu kawilang lila kurang leuwih 3 bulan.

Ieu komoditi gampang pikeun dimekarkeunana ku cara ngaréka bahan bakuna nya éta ngamangfaatkeun bahan lain saperti waluh, kentang, kacang, gedang, ganas, sirsak jeung réa-réa deui. Salian ti éta, pamaréntah daérah ogé milu ancrub dina pemasaran ngaliwatan paméran-paméran, ogé ngaropéa kualitas produk dodol nu geus dipasarkeun.

13. Dodongkal

Kadaharan Dodongkal has ti Jawa Barat, nyaeta di sabudereun tatar Sunda. Dodongkal dijieun tina tipung beas dicampur gula beureum, naha rék gula kawung atawa gula kalapa. Ngasakanana nyaéta diseupan, mun geus diseupan terus dipotongan pasagi, dipurulukan ku kalapa meunang marud jeung wadahna ku daun cau. Kadaharan ieu leuwih ngeunah lamun didaharna isuk-isuk. Biasana kadaharan ieu disuguhkeun dina acara tahlilan, muludan, jeung sajabana.

14. Katimus

Katimus nyaéta kadaharan has ti daerah Jawa Barat, nyaeta di sabudereun tatar Sunda. Katimus dijieun tina parudan sampeu dicampur gula beureum, naha rék gula kawung atawa gula kalapa anu dibentuk paranyang dibungkus ku daun cau. Ngasakanana nyaéta diseupan nepikakeun geunyal, cirining éta katimus téh geus asak. Kadaharan ieu leuwih ngeunah lamun ngadaharna dibaturan ku Bajigur. Biasa kadaharan ieu disuguhkeun dina acara tahlilan, muludan, jeung sajabana.

15. Papais

Hiji nami katuangan anu didamelna tina tipung bèas. Papais aya nu asin jeung aya oge nu semu amis. Papais asin mah biasana tara aya eusian, tapi papais nu teu amis teuing, mung semu amis mah, di tengah-tengah papaisna aya potongan cau, biasana mah cau nangka atawa cau sejenna gè sok dianggo. Terus ditèmpèlan daun pandan saalit di tengahna, nu ngajadikeun seungit kana papaisna. Papais amis jiga kieu, sering disebut oge nagasari. Papais sok disuguhkeun dina acara-acara raramèan, sapertos hajat nikah, nyunatan, tahlilan, muludan, rajaban, jeung sajabana. Tapi sok aya ogè anu jualan èta katuangan, umumna mah nu sok masih kènèh ngadamelan èta papais tèh ayana di pilemburan.

16. Rangginang

Rangginang mangrupakeun kadaharan nu kasohor di Indonesia. Teu sirikna di unggal wewengkon, utamana di Pulo Jawa, miboga kamonésan rangginang gumantung wewengkonna masing-masing. Rangginang bisa didahar langsung, minangka susuguh keur semah boh di imah atawa di nukariaan, atawa bisa oge keur dengeun sangu. Keur didahar langsung, cocog lamun rangginang didahar jeung cikopi.

17. Rujak

Kadaharan lada nu dijieun tina rupa-rupa bung buahan ngora atawa beubeutian. Bung buahan jeung beubeutian nu dijieun rujak biasana buah ngora, balingbing, bangkuang, jeng sajabanna. Nyieunna mah kawilang babari. Rupa-rupa bahan nu disebut di luhur dikeureutan. Bungbuna kayaning asem, cengek, cabe, jeung gula beureum diréndos dina coet. Rujak kawas kieu disebut rujak uleg. Ilaharna didahar pabeubeurang babarengan. Aya ogé rujak nu ngahaja dijieun dina acara husus anu disebutna babarit, rujakna disebut rujak kanistren. Aya ogé rujak anu bungbu, bungbuahan, jeung beubeutian dibebek babarengan, disebutna rujak beubeuk.

18. Surabi

Surabi nyaéta olahan tina tipung beas nu sanggeus diuyahan jeung parudan kalapa diasupkeun kana citakan tina taneuh nu dipanaskeun maké suluh. Sakapeung di luhurna dipurulukkan oncom. Biasana dijual di sisi jalan isuk-isuk keur opieun. Aya ogé anu dicampur jeung gula beureum maké cipati (santen). Samalah kiwari mah surabi téh geus rupa-rupa rasana, saperti keju, stoberi, coklat, jeng nu sejena, ti éta, sok sanajan, cara nyieunna mah sarua baé.